Şihâbüddîn es-Sühreverdî Kitaplari

ŞİHÂBÜDDÎN es-SÜHREVERDÎ

549 (1153) yılında Kuzeybatı İran’da, bugünkü Tahran ile Tebriz arasında Zencan eyaletine bağlı küçük bir kasaba olan Sühreverd’de dünyaya geldi. İslâmî ilimler eğitiminin verildiği bir beldede ve zengin ilmî birikime sahip bir ailede dünyaya geldiği için çok küçük yaşlarda tahsil hayatına başladı. Çocukluğunu bilgin kişiler arasında, riyâzet ve mükâşefe sahiplerinin gözetimi altında geçirdi. Tahsil ettiği ilimler arasında Usûl-i Fıkıh, Fıkıh, Kelâm, Hadis, Felsefe, Tasavvuf, Şiir, Mûsikî, Kimya olmak üzere pek çok ilim mevcuttur. Bu ilimleri tahsil ettiği hocalarının arasında Meraga’da Felsefe ve Fıkıh okuduğu Şeyh Mecdüddin el-Cîlî (ö. 1153) (bu şahıs aynı zamanda Fahruddin Râzî’ye de hocalık yapmıştır), Fahreddin el-Mârdinî (ö. 1202) ve İsfahan’da kendisinden Ömer b. Sehlân es-Sâvî’nin el-Besâiru’n-Nasîriyy fi’l-Mantık adlı eserini okuduğu Zahîruddin el-Kârî olarak anılan Zahîr el-Fârisî de bulunmaktadır. Eserlerinde bâtınî ve mistik yorumlara yer vermiş olsa da Kur’ân ve Sünnet’e ters düşmeyen bir bâtınî olduğunu söylemek mümkündür.

Ömrünün büyük kısmını seyahatle geçirdi. Azerbaycan, İran, Irak, Suriye, Anadolu gibi bölgelere yaptığı seyahatleri esnasında uğradığı Meraga, Isfahan, Diyarbakır, Konya, Sivas, Harput, Mardin, Bağdat gibi önemli bilim merkezlerinde zamanın tanınmış alimleriyle müzakerelerde bulundu.

Sühreverdî’nin seyahatlerinin son durağı Halep oldu. O zaman Halep Eyyûbîler’in hakimiyeti altındaydı. Devletin o tarihteki hükümdarı ise Selahaddin Eyyûbî, Halep şehrinin valisi ise Melik Zâhir idi. Sühreverdî Halep’te iken bâtınî düşüncelerinden dolayı 36 yaşında idama mahkum edildi (5 Recep 587/4 Ağustos 1191).

Başlıca Eserleri: 1. Hikmetü’l-İşrâk 2. Telvîhât 3. Heyâkilü’n-Nûr 4. Elvâhu’l-İmâdiyye 5. Kelimetü’-t-Tasavvuf 

Hikmetü’l-İşrâk: İşrâk Felsefesi, 2015 yılında; Elvâhu’l-İmâdiyye: Hikmet Levhaları, 2017 yılında Başkanlığımız tarafından yayımlanmıştır.