FÂRÂBÎ
Türkistan’ın Fârâb şehri (bugünkü Kazakistan sınırları içinde eski bir şehir olan Otrar yakınlarındaki Vesiç’te yaklaşık 258 (871-72) yılında doğduğu sanılmaktadır. Sâmânîler Devleti’nin hâkimiyetinde önemli bir eğitim ve kültür merkezi konumunda bulunan Fârâb’da eğitim programının dinî, eğitim dilinin ise Arapça olduğu, Farsça’nın da kısmen edebiyat dili olarak okutulduğu bilinmekte ve bu ortamda Fârâbî’nin iyi bir tahsil gördüğü anlaşılmaktadır. Fârâbî buradaki tahsilini tamamladıktan sonra hayatı boyunca devam edecek olan bir seyahate başladı. Bağdat’ta dönemin en büyük dil âlimlerinden olan İbnü’s-Serrâc’dan Arapça okudu ve kendisi de ona mantık okuttu. Fârâbî Bağdat’ta, Nestûrî bir hıristiyan olan mütercim ve şârih Ebû Bişr Mettâ b. Yûnus’tan mantık okudu. Mantık ve felsefe alanında kendisinden büyük ölçüde istifade ettiği kişi ise Harranlı Yuhannâ b. Haylân’dır. Hamdânî Emîri Seyfüddevle ile de yakın ilişkisi bulunmaktadır. Fârâbî, Receb 339’da (Aralık 950) Dımaşk’ta seksen yaşlarında iken vefat etti.
Başlıca Eserleri: 1. el-Medînetü’l-Fâzıla 2. İhsâ’ü’l-‘Ulûm 3. Kitâbü’l-Burhân 4. Kitâbü’l-Hurûf 5. el-Cem‘ beyne Re’yeyi’l-Hakîmeyn 6. es-Siyâsetü’l-Medeniyye
Kitâbü’l-Burhân: Burhân Kitabı 2014 yılında, Kitâbü’l-Hurûf: Harfler Kitabı ise 2015 yılında Başkanlığımız tarafından yayımlanmıştır.
(Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi’nden özetlenerek alınmıştır.)